Bánh ong là một loại bánh na ná như chè lam của xứ Bắc, nhưng nấu bằng mật mía. Thường được nhân dân chế biến để làm món ngọt của ngày tết, ở một số vùng địa phương thuộc địa phận Đô Lương, Thanh Chương, Hương Khê,Hương Sơn. Thóc nếp để nguyên cả vỏ, đem rang cho nổ lên rồi xát bỏ vỏ trấu, tán hột nổ thành bột rồi mới đem dụng. Khi nấu chín, bánh ong được đổ vào khuôn định hình thành khối vuông, bề dày chừng 2 cm. Chờ đến khi nguội rồi mới tiếp tục cắt thành từng miếng nhỏ, vuông cạnh cỡ chừng 3 – 4cm, gói mỗi miếng vào một vuông giấy bóng kính, sắp vào lọ để bảo quản. Ngày xưa, bánh ong (chè lam) là món quà ngọt dùng để tiếp khách trong ba ngày tết cổ truyền của nhân dân miền Bắc và Bắc miền Trung.


Nguyên liệu:


· Thóc nếp : 01 kg

· Mật mía : 500 ml

· Lạc : 200 gr

· Vừng trắng: 100 gr

· Gừng : 20 gr

· Vỏ quýt tắt: ½ cái

· Va ni : 10 giọt

Cách làm:

· Thóc nếp để nguyên cả vỏ đem rang chín, sau đó mới xát bỏ vỏ lấy hạt nổ đem tán thành bột mịn;

· Vừng và lạc rang vàng, xát bỏ vỏ lụa;

· Gừng tươi bóc vỏ, rửa sạch và giã nhuyễn;

· Mật mía cho vào nồi, gia thêm chút ít nước bắc lên bếp đun sôi, cho gừng và vỏ quýt vào quậy đều rồi lọc qua vải cho nước mật được trong;

Bắc lên bếp đun lại, lúc nào thấy sền sệt, dùng muỗng lấy một ít mật ra, nhỏ vài giọt vào chén nước, thấy mật bắt đầu đông keo thì cho lạc và vừng rang vào. Việc xác định thời điểm cho bột vào rất quan trọng. Nếu cho bột vào quá sớm, bánh thành phẩm sẽ bị nhão. Nếu cho bột vào quá trễ bánh thành phẩm sẽ rất cứng. Khi đang cho bột vào, để không bị khê nồi, nên dụi lửa ngọn chỉ để bếp ở chế độ than nóng, rồi vừa quậy vừa gia từ từ bột nếp vào cho đến hết 3/4 bột;

· Quậy đều tay cho đến khi cảm giác bột trong nồi nổi lên, trong và quánh lại;

· Phần bột còn lại đổ 2/3 ra mâm, trút nồi bột vào nhồi cho thật mịn đến khi không còn dính tay thì đem đổ khuôn;

· Rải một lớp bột áo (hoặc vừng rang thì càng ngon) xuống đáy khuôn, trút nồi bột vào, dùng thìa dàn đều vào khuôn, rắc thêm một lớp bột áo lên bên trên rồi ém chặt xuống cho bánh vào khuôn, để nguyên khuôn đóng cho đến khi nguội mới được trút ra, cắt thành từng thanh để ăn.